5 of 6 jaar NAU – Martha den Ouden

Impressie van de verhouding

Tien studenten, tien verschillende verhalen. Wat hen samenbracht was het besluit om 5 of zes jaar geleden naar de toelatingsdag van deze opleiding te gaan. Uitstallen van het meegebrachte werk, een gesprek met een van de docenten, het gespannen afwachten of ze toegelaten zouden worden. En toen het zover was, opluchting en nieuwsgierigheid naar wat hen te wachten stond. Toen ik aangenomen werd heb ik een week lang met een brede lach op mijn gezicht rondgelopen, wat wilde ik DIT graag, vertrouwde een van hen me toe.
Het zou niet makkelijk worden, velen haakten af, maar nog even en DAN mogen ze hun werk tonen. Het resultaat van hard werken, zoeken, ontdekken, ontmoedigd raken, zich herpakken.

Het werden ongewone jaren waarin ze met COVID, de verbouwing van het schoolgebouw te maken zouden krijgen en waarin het er om zou spannen of ze in de vertrouwde expositieruimte Loods 6 terecht zouden kunnen. En ook in persoonlijke sfeer hadden sommigen met een erg trieste gebeurtenis te kampen.
Tijdens de COVID jaren zetten de docenten alles op alles om de lessen door te laten gaan. De studenten stonden versteld hoe ze instaat waren om ondanks dat een aantal lessen via Skype gegeven werden, in konden schatten hoe pasteus er geschilderd was, hoe de dieptewerking van een ruimtelijk werk was.
Sommigen misten het onderlinge contact, even met elkaar pauzeren, soepje erbij, anderen vonden het weer prettig dat de materialen voor de desbetreffende lessen ergens in huis binnen handbereik lagen.

Helma Mostart, 2022 afgestudeerd

Mijn impressie van vijf jaar NAU.
(2017-2022)

Op zoek naar deeltijdopleidingen op kunstgebied stuitte ik op de NAU. De Nieuwe Akademie Utrecht. Ik zocht op deeltijd en afwisselend. Na veel teken- en schildercursussen had ik behoefte aan andere inzichten.
Door de diversiteit van de lessen: ruimtelijk, tekenen, schilderen en mixed media, was het altijd spannend wat de opdrachten in de lessen waren.
Het gaat niet om techniek, maar om nieuwe inzichten, loslaten, leren kijken, benoemen, je wordt uit je comfortzone gehaald. Ik heb de lessen als intense dagen ervaren. Ik was, als ik weer naar Nijmegen reed, altijd helemaal op, maar tegelijkertijd ook heel voldaan als ik de les begrepen had en voor mijn gevoel goed had uitgevoerd.
Naast de lessen ben je thuis bezig met je eigen proces. Met de tools van de les ben ik de eerste twee jaar gaan experimenteren.
Van schilderen met inkt op fotopapier tot het tekenen op sheets. Met een overheadprojector gewerkt. Installaties van kippengaas en zwarte rietjes gemaakt. Dit was wat ik wilde!

Jacqueline Klos, 2021 afgestudeerd

Mijn reis

De jaren op de NAU lijken wel een beetje op een reis. Je start met je bagage, de werken waarop je fanatiek gezwoegd hebt, en begint onbevangen aan een trip waar je niet op bent voorbereid. Een reis die je op plekken brengt, waar je nog niet eerder was, die je horizonten verbreedt, je blik verruimt. Je zult soms bergafwaarts gaan en het gevoel hebben dat alles je lukt. Maar vaker zul je in opstoppingen terecht komen, of afslagen nemen die nergens toe lijken te leiden. Je bagage blijkt niet te voldoen, je zult afstand moeten nemen van stukken, “kill your darlings” wordt dat liefdevol genoemd. Met pijn in je hart leg je opzij waar je in geloofde en kijk je met een frisse blik naar wat aanvankelijk onder in de koffer lag. Datgene wat je nooit dacht te gebruiken maar een basis bleek te zijn voor een nieuw avontuur.

De docenten zijn de wegwijzers, al heb je soms wel het gevoel dat iemand de bordjes stiekem heeft verhangen.
Je maakt de reis niet alleen, jouw medereizigers maken hetzelfde mee en de meewarige blikken zijn op moeilijke momenten niet van de lucht. Iedereen komt een keer op een punt dat de auto echt niet meer vooruit wil en de Wegenwacht in geen velden of wegen te zien is. Dat niets je rest dan in de verte staren en wachten op een lumineus idee, of op de wilskracht om gewoon maar door te gaan.Mijn “Wegenwachtmoment” kwam na het derde jaar, toen mijn schilderijen en monotypes niet genoeg groei toonden en ingehaald werden door het vloekwoord “cliché”.

Peter van Zwol, 2021 afgestudeerd

Terwijl ik bezig ben met het uitzoeken van foto’s voor mijn portfolio dwalen mijn gedachten onwillekeurig af naar juni 2016. De zaterdag dat ik mij meldde voor de toelatingsdag van de Nieuwe Akademie. Het begon al goed. De docent die mij ontving maakte korte metten met mijn uitgesproken wens om beter te leren tekenen, perspectief en zo. “Dat doen we hier niet, koop dan maar een boekje.” Maar haar opmerkingen over mijn werk stemde me wel positief. Diezelfde avond ontving ik al een mail dat ik was toegelaten.

Wat hebben deze vijf jaar me gebracht?

De eerste twee jaar met vier verschillende vakken – mixed media, schilderen, tekenen en ruimtelijk werken – staan in het teken van ontdekken, experimenteren en nieuwe terreinen betreden. Soms frustratie, maar even vaak euforie als er een goede beoordeling van je werk uit rolt. Het bood me de gelegenheid om te experimenteren met werk dat ik anders nooit gemaakt of ontdekt zou hebben.
Om iets van de sfeer te schetsen: Bij een les van Ruimtelijk Werken kreeg elke student de opdracht om zoveel mogelijk spullen van een bepaalde kwaliteit mee te nemen. Alles van kunststof, alles van hout, enzovoort. Bij aanvang van de les zeulden we allemaal met dozen, koffers en tassen het pand binnen en werd er in de gang een ware vrijmarkt gemaakt waar iedereen alles van haar gading kon kiezen. De opdracht was om een stad te bouwen uit het boek “De onzichtbare steden” van Italo Calvino.

Dymphie Kies, 2020 afgestudeerd

Van art-journal naar expositie: 5 jaar NAU

Ik zie mezelf nog zitten, zes jaar geleden juni 2014 in de kantine van de Nimeto in Utrecht. Dood nerveus was ik en gespannen: zou ik door de toelating komen, zou mijn werk goed genoeg zijn, wat vond de docent van de NAU überhaupt van mijn textiele werk, mijn art-journals en enkele tekeningen….? Ik had werkelijk geen idee! Ik voelde me alsof ik eindexamen deed en van tevoren er van overtuigd was, dat ik zou zakken.
Het tegendeel werd waarheid, ik kon starten in september aan de NAU. Misschien omdat ik tijdens het toelatingsgesprek helder kon beschrijven wat ik minder geslaagd vond aan de door mij aangeleverde werken. Maar ook wat mijn doel was met het volgen van deze deeltijd-opleiding aan een kunstacademie: mijn textiele werk naar een hoger niveau brengen en het vak van kunstenaar ècht leren verstaan.
Nog steeds ben ik deze docent dankbaar voor het vertrouwen dat hij toen in mij uitgesproken heeft. Vanaf dit moment van toelating ben ik aan een ontdekkingsreis begonnen die oneindig is, weet ik nu. Laat ik jullie meenemen in mijn – persoonlijke – ervaringen met zes studiejaren aan de NAU.

NAU NU 2019, hoe is het om af te studeren?

Natuurlijk, het gevoel van euforie! Afstuderen aan de NAU in Loods 6, Knsm-Laan 143 Amsterdam, 29 juni 2019. Daar staan we dan, onderaan de trap en worden één voor één toegesproken door onze scriptiebegeleider. Je klimt de trap op en kijkt over alle toeschouwers heen en luistert in een waas naar het verhaal. En het klopt allemaal wat er gezegd wordt: hard gewerkt, verschillende stappen gezet, doodgelopen, ontspoord, teruggezet op de rails. Een richting in geduwd, gestuurd, ertoe verleid, zachtjes uitgenodigd, voorzichtig aangespoord, wellicht gesuggereerd. De laatste 2 jaar van de opleiding hebben we stappen gezet, zelf leren bepalen wat goed is, onder woorden leren brengen wat we maken en waarom. Beeldelementen eerst leren ontdekken en beschrijven en daarna bewust toegepast. Een statement beschreven met daarin ons werkproces geformuleerd. Want als je ergens hangt, staat, leunt of beweegt, moet je toeschouwers een verhaal over je werk kunnen vertellen. En dat merk je, gelijk op deze afstudeerdag zelf. Waar toeschouwers je werk zien en er meer over willen horen. Er vragen over stellen. Je zou het echt niet leuk vinden als iemand zich af zou vragen of hij dit niet al eens eerder heeft gezien? We blijken met zijn allen heel goed voorbereid!

Wim van den Camp 2019 afgestudeerd

Vroeger heb ik in middelharde steensoorten gehakt en maakte ik ruimtelijk werk met papier.
Dat liep uit op tentoonstellingen en deelnemen aan kunstmarkten. Ik stak daar veel tijd in. Maar op den duur vond ik dat er geen groei meer in zat. Ik ben toen gaan zoeken naar een opleiding in deeltijd, geen cursus waar je een techniek aanleert, maar een algemene kunstopleiding.
Die heb ik uiteindelijk gevonden bij de Nieuwe Akademie Utrecht, de NAU, een vijfjarige deeltijdopleiding voor volwassenen, zeg maar tweede-kans-onderwijs. Ik had enkele oud-studenten van de NAU gemaild over de opleiding en kreeg erg enthousiaste verhalen als respons. Ik besloot me in te schrijven. Het was wel spannend, werk laten zien waar kritisch naar werd gekeken. Ik werd toegelaten!

De afronding Christien Loen Eindexpo 2018

Christien Loen over het afstudeerjaar aan de NAU.
Aan het eind van het vierde jaar ben je blij dat je door bent naar het vijfde jaar. In januari volgt de beoordeling of je mee kunt doen met de eindexpositie en eigenlijk ook of je “geslaagd” bent. Ik vond het tot het laatste moment spannend en was intens blij dat ik door kon gaan.

Dan komt de voorbereiding van de eindexpositie en ondertussen werk je hard door, want de werkbesprekingen gaan door. Bij mijzelf en mijn klasgenoten zag ik alles op z’n plek vallen. Iedereen kwam in de lift. Was ik tot nu toe vaak bezig met experimenten, ging ik niet voor “af” werk, maar probeerde vooral de bedoeling helder te maken. Nu ineens deed elke keuze er toe, van plakband tot spijker, van streep tot stip. Want straks bij de expo kijken er mensen naar je werk. Deze mensen komen zonder voorkennis binnen, dus je werk moet voor zich spreken.

Anita Kremers 2018 afgestudeerd

Daar stond ik dan op een zaterdag in juni 2013, keurig met mijn schilderijen onder mijn armen om me aan te melden voor de Nieuwe Akademie Utrecht. Dé part-time opleiding tot beeldend kunstenaar. Dit was de opleiding waar ik de uitdaging zou krijgen die ik zocht. Het avontuur kon beginnen en dat is het van de eerste dag tot aan de laatste werkbespreking zeker geweest.
De eerste twee jaren waren zeer afwisselend, de vier vakken werden verdeeld over deze jaren en ik mocht starten met mixed media en tekenen. Mijn werk schoot ook alle kanten uit, vanuit het schilderen ging ik over op plat textiel werk en langzaam aan ontwikkelde ik een eigen stijl in ruimtelijk werk. Onderzoeken en experimenteren was het motto, nou dat heb ik dan ook zeker gedaan. Zo heb ik tijdens een les eens een performance gedaan en ik kon me ook helemaal vinden in de les met de kleding. Wellicht heeft dat ertoe geleid dat ik met textiel verder ben gegaan.

Gaby v Dongen 2017 afgestudeerd

Terugblik op 6 jaar Nieuwe Akademie Utrecht.

Zaterdagochtend rijd ik in allervroegte van Nijmegen naar Utrecht. Ik heb veel werk gemaakt voor deze allerlaatste werkbespreking, Alles met klemmen vastgemaakt op de grootste plank die in de auto past.
Vandaag gaan we een keuze maken wat hiervan tijdens de eindexpositie te zien zal zijn. Welke reacties ga ik erop krijgen? Het blijft elke keer spannend, maar ik constateer dat het dit keer een heel ander gevoel is.
Tijdens deze laatste rit overdenk ik de zes jaar waarin ik het programma van de NAU heb gevolgd. Lessen mixed media, schilderen, tekenen en ruimtelijk in de eerste 2 jaar daarna steeds meer mijn eigen werk gaan onderzoeken. De eerste 4 jaar van de NAU reed ik gezamenlijk met een medestudent, we propten de auto tot de nok vol met kratten materialen en werken. Onderweg hadden we veel gesprekken en wisselden elkaars inzichten uit.

Deskundige docenten vormen al jaren de vast kern van de NAU. Ik heb ze als persoonlijk en betrokken ervaren, bij de opleiding, bij mijn proces.
De feedback van docenten viel me wel eens rauw op mijn dak.


Na een periode intensief werken, is kritiek niet het eerste waar ik op zit te wachten. In een les of na een werkbespreking, valt het kwartje van de feedback niet altijd meteen. Veranderen kost tijd, we zijn nu eenmaal gewend aan eigen gewoonten. Voor mij heeft dit een jaartje extra gekost.
Het vierde jaar deed ik over. Achteraf kan ik zeggen dat het me heeft geholpen om inzicht te krijgen en te reflecteren op mijn werk en veranderingen aan te gaan.
Als beeldend therapeut werk ik sinds jaar en dag met diverse materialen en technieken in de jeugdhulpverlening, maar denk niet dat daarmee een voorsprong te behalen is. Het gaf mij eerder verwarring, omdat in de opleiding echt een andere visie gevraagd wordt ten aanzien van mijn beeldend werk.Door veel te kijken naar het werk van anderen, samen musea te bezoeken en met excursies mee te gaan, ben ik in deze jaren anders gaan kijken naar mijn eigen werk. Als ik terug kijk naar de excursies die de NAU organiseert, spant de Biënnale van Venetië daarbij de kroon. 5 dagen dompelen we ons onder in een overdaad aan moderne kunst die uit alle hoeken van de wereld komt. Eind augustus ga ik voor de 3e keer mee naar deze sfeervolle oude stad.
werk gaby Mijn TomTom toont de finishvlag op het display , bestemming bereikt. ik parkeer mijn auto op het parkeerterrein bij het gebouw van de Nimeto. Daar is al een bedrijvigheid, het is iedere keer weer een schouwspel om te zien wat er tevoorschijn komt. Fijn om de medestudenten weer te zien.
Bij de start van de dag met een kop koffie, wordt mijn gezwoeg van de afgelopen weken bij de anderen meteen herkend. Ook dat andere gevoel waarmee ik deze keer naar Utrecht reed, wordt bevestigd.‘ Het is verdomme de laatste keer van dit hele circus’.
Heerlijk om af te sluiten, maar gek genoeg ook jammer. Dit is wat ik vroeger al graag wilde, bezig zijn met kunst. Na vele jaren thuis geschilderd te hebben, heb ik in 2011 eindelijk de stap gezet om een professionele opleiding te gaan volgen. Ik ben hier helemaal in op kunnen gaan, veel geleerd en leuke en heb bevlogen mensen leren kennen en nu is het einde in zicht.
Ik hang mijn werk op in het lokaal, zie wat het me gebracht heeft en zie in dezelfde oogopslag wat er nog te doen is.
Misschien is dit helemaal geen finish, maar is het veel meer een vertrekpunt.

Roland Aalbers 2016 afgestudeerd

Nieuwe Akademie Utrecht 2011 – 2016

Dat ik een keer wilde gaan schilderen was al vroeg duidelijk voor mij. Rond mijn 17e levensjaar schat ik zo in, zag ik een documentaire over een Duits-Russische schilder die een verpletterende indruk op mij maakte. Walter Spies was zijn naam; ik heb hem later nog eens opgezocht maar begreep toen niet meer zo goed waarom hij zo’n indruk maakte. Ik was toen al druk met muziek bezig en tijdens en na mijn conservatoriumstudie had ik geen tijd voor andere kunst. Dacht ik. Net zoals beeldende kunst kan muziek je helemaal in beslag nemen. De drang werd later echter steeds groter; ik besloot te beginnen met tekenlessen en daarna nog een cursus en een workshop. Maar dat was het allemaal niet. Ik zocht naar meer vrijheid en verdieping.

Huub Gilissen 2015 afgestudeerd

Ergens rond mijn twaalfde verloor ik mijn interesse in tekenen. Mijn kinderlijke droom om als kunstenaar hele mooie spannende werken te maken werd verdrongen door allerlei zaken die een puber van twaalf belangrijker vindt dan kunst. Pas op mijn veertigste werd het vuurtje weer aangewakkerd.
Diverse cursusjaren bij Artibus in Utrecht, de Werkschuit in Zeist en vele jaren vrije ateliers bij diverse kunstenaars volgden. Dit bracht mij echter niet de voldoening en verdieping die ik zocht. Ik ontwikkelde me niet zoals mij dit voor ogen stond.
Op 28 augustus 2009 ontdekte ik echter bij toeval in het NRC een advertentie van de Nieuwe Akademie Utrecht. De ontwikkeling tot autonoom kunstenaar en van eigen beeldtaal staat bij de NAU centraal en dit was nou precies wat ik zocht. Op 5 september was er een open dag en kon je eigen werk meenemen voor een toelatingsgesprek. De advertentie sprak me aan. Ik wilde meer serieus met kunst bezig zijn en dit leek me dus wel de kans om naast mijn fulltime baan aan mijn passie te werken. Het leek me een goede basis voor mijn „volgende carrière” (ik werd die maand 56). Het was best spannend om voor het eerst op die manier mijn werk te laten zien. Ik ging eigenlijk zonder verwachting naar de open dag en had het idee dat ik binnen een uurtje wel wist waar ik aan toe was.

Scroll naar boven